TEKST 4

ZNACZENIE:
 
W wersecie tym Najwyższa Osoba Boga opisuje różnego rodzaju czcicieli, odpowiednio do ich zewnętrznych czynności. Według zaleceń pism świętych, czcić należy jedynie Najwyższą Osobę Boga. Ci jednak, którzy nie są zaznajomieni z tymi zaleceniami pism, względnie nie posiadają w nie wiary, obierają za obiekt czci różne przedmioty, odpowiednio do swojej pozycji w siłach natury materialnej. Usytuowani w sile dobroci na ogół oddają cześć półbogom, takim jak Brahmā, Śiva i innym, jak Indra, Candra i bóg słońca. Są różni półbogowie i osoby w sile dobroci wielbią określonych półbogów w określonym celu. Ci natomiast, którzy są w sile pasji, oddają cześć demonom. W czasie Drugiej Wojny Światowej jeden człowiek w Kalkucie czcił Hitlera, ponieważ dzięki tej wojnie zgromadził potężny majątek, prowadząc działalność na czarnym rynku. Osoby będące w sile pasji i ignorancji na ogół wybierają na swojego Boga jakiegoś potężnego człowieka. Myślą, że każdego można czcić jako Boga i osiągnąć przez to ten sam rezultat.

Wyraźnie zostało powiedziane tutaj, że osoby w sile pasji stwarzają i wielbią takich bogów, zaś ci, którzy są pod wpływem ignorancji, ciemności, oddają cześć duchom zmarłych. Czasami robią to na grobie jakiegoś zmarłego człowieka. Usługi seksualne są również w sile ciemności. W Indiach są odosobnione wioski, gdzie jeszcze nadal oddaje się cześć duchom. Widzieliśmy w Indiach, jak ludzie z niższych kast czasami udają się do lasu, by składać ofiary i oddawać cześć jakiemuś drzewu, jeśli wiedzą, że mieszka w nim duch. Te rozmaite rodzaje kultów nie są w rzeczywistości oddawaniem czci Bogu. Wielbienie Boga jest dla osób, które są usytuowane transcendentalnie, w czystej dobroci. W Śrīmad-Bhāgavatam (4.3.23) jest powiedziane: sattvaṁ viśuddhaṁ vasudeva-śabditam: „Kiedy człowiek usytuowany jest w czystej dobroci, wielbi Vāsudevę”. Znaczenie tego jest takie, że Najwyższą Osobę Boga mogą wielbić te osoby, które całkowicie oczyściły się z sił natury materialnej i zajmują pozycję transcendentalną.

Impersonaliści usytuowani są w sile dobroci i wielbią oni pięć rodzajów półbogów. Czczą bezosobowego Viṣṇu, czyli formę Viṣṇu w tym materialnym świecie, która znana jest jako Viṣṇu filozoficzny. Viṣṇu jest ekspansją Najwyższej Osoby Boga, ale impersonaliści, ponieważ ostatecznie nie wierzą w Najwyższą Osobę Boga, wyobrażają sobie, że forma Viṣṇu jest po prostu innym aspektem bezosobowego Brahmana. Również wyobrażają sobie, że Pan Brahmā jest bezosobową formą w materialnej sile pasji. Wskutek tego czasami opisują pięć rodzajów półbogów, których należy czcić, ale ponieważ myślą, że rzeczywistą prawdą jest bezosobowy Brahman, w końcu odrzucają wszelkie przedmioty kultu. Podsumowując, z różnych cech natury materialnej można oczyścić się przez obcowanie z osobami o naturze transcendentalnej.