TEKST 58
yadā saṁharate cāyaṁ
kūrmo ’ṅgānīva sarvaśaḥ
indriyāṇīndriyārthebhyas
tasya prajñā pratiṣṭhitā
yadā – kiedy; saṁharate – zwija; ca – również; ayam – on; kūrmaḥ – żółw; aṅgāni – kończyny; iva – jak; sarvaśaḥ – zupełnie; indriyāṇi – zmysły; indriya-arthebhyaḥ – od przedmiotów zmysłów; tasya – jego; prajñā – świadomość; pratiṣṭhitā – niewzruszona.
Kto jest w stanie powstrzymać swoje zmysły od przedmiotów zmysłów, na podobieństwo żółwia, który zwija swoje kończyny w pancerz – ten jest utwierdzony w doskonałej świadomości.
ZNACZENIE:
Sprawdzianem yogīna, wielbiciela czy duszy samozrealizowanej jest to, czy jest on w stanie kontrolować zmysły zgodnie ze swoim planem. Ludzie na ogół są jednak sługami zmysłów, a zatem działaniem ich kierują zmysły. Jest to odpowiedź na pytanie, jak usytuowany jest yogīn. Zmysły porównywane są do jadowitych węży. Chcą one działać bardzo swobodnie i bez ograniczeń. Yogīn, czy wielbiciel Pana musi być bardzo mocnym, aby być w stanie kontrolować te węże – tak, jak robi to zaklinacz wężów, który nigdy nie pozwala im działać niezależnie. W pismach objawionych jest wiele różnych zaleceń. Niektóre z nich mówią, co należy robić, inne, czego nie należy. Dopóki nie jest się w stanie przestrzegać tych nakazów i zakazów, powstrzymując się od uciech zmysłowych, nie można być niewzruszonym w świadomości Kṛṣṇy. Dobrym przykładem na to jest żółw, który w każdej chwili może powściągnąć swoje zmysły i uaktywnić je w odpowiednim momencie, w określonym celu. Podobnie jest w przypadku osoby świadomej Kṛṣṇy, która używa swoich zmysłów tylko dla jakiegoś szczególnego celu w służbie dla Pana, a jeśli trzeba, trzyma je w karbach. Arjuna został tutaj pouczony, aby używać swoich zmysłów w służbie dla Pana, a nie dla własnej przyjemności. Angażowanie zmysłów tylko w służbie dla Pana, jest analogiczne do przykładu z żółwiem, który zawsze trzyma swoje zmysły w karbach.