TEKST 16
evaṁ pravartitaṁ cakraṁ
nānuvartayatīha yaḥ
aghāyur indriyārāmo
moghaṁ pārtha sa jīvati
evam – w ten sposób; pravartitam – ustanowione przez Vedy; cakram – cykl; na – nie; anuvartayati – przyjmuje; iha – w tym życiu; yaḥ – ten, kto; agha-āyuḥ – którego życie pełne jest grzechów; indriya-ārāmaḥ – usatysfakcjonowani zadowalaniem zmysłów; mogham – daremnie; pārtha – O synu Pṛthy (Arjuno); saḥ – on; jīvati – żyje.
Mój drogi Arjuno, grzeszne życie wiedzie człowiek, który nie przestrzega nakazów spełniania ofiar ustanowionych przez Vedy, gdyż na próżno żyje ten, kto znajduje zadowolenie jedynie w uciechach zmysłowych.
ZNACZENIE:
Pan potępił tutaj filozofię czcicieli pieniądza, polegającą na ciężkiej pracy i zadowalaniu zmysłów. Dla tych, którzy chcą korzystać z uciech tego świata materialnego, bezwzględnie konieczny jest wyżej wymieniony system spełniania yajñi. Kto nie praktykuje tego, bardzo ryzykuje swoim życiem, skazując się na coraz gorsze potępienie. Prawem natury, ta ludzka forma życia została szczególnie przeznaczona do samorealizacji w jakiejkolwiek z trzech dróg – mianowicie karma-yodze, jñāna-yodze albo bhakti-yodze. Transcendentalista, który jest ponad występki i cnoty, nie musi surowo przestrzegać nakazów yajñi, ale spełnianie ich konieczne jest – w celu oczyszczenia się – dla tych, którzy oddają się przyjemnościom zmysłowym. Istnieją zajęcia różnego rodzaju. Ci, którzy nie posiadają świadomości Kṛṣṇy, niewątpliwie zaangażowani są w czynności wynikające ze świadomości zmysłowej; dlatego muszą oni spełniać jakieś pobożne uczynki. System yajñi zaplanowany został w taki sposób, aby osoby o świadomości zmysłowej mogły zaspokoić swoje pragnienia, bez uwikłania się w skutki swego działania dla zadowalania zmysłów. Pomyślność świata nie zależy od naszych własnych wysiłków, ale od podstawowych zarządzeń Najwyższego Pana, bezpośrednio realizowanych przez półbogów. Dlatego yajñe bezpośrednio kierowane są do określonego półboga wspomnianego w Vedach. Pośrednio jest to praktykowanie świadomości Kṛṣṇy, ponieważ gdy ktoś opanowuje spełnienie yajñi, niewątpliwie staje się on świadomym Kṛṣṇy. Jeśli jednak nie osiąga takiej świadomości, mimo spełniania yajñi, to przestrzegane przez niego zasady uważane są jedynie za kodeks moralny. Nie należy jednak ograniczać swojego postępu tylko do opanowania kodeksu moralnego, ale należy pójść dalej – osiągnąć świadomość Kṛṣṇy.