TEKST 5
na ca mat-sthāni bhūtāni
paśya me yogam aiśvaram
bhūta-bhṛn na ca bhūta-stho
mamātmā bhūta-bhāvanaḥ
na – nigdy; ca – również; mat-sthāni – usytuowane we Mnie; bhūtāni – wszelkie stworzenie; paśya – spójrz; me – Moją; yogam aiśvaram – niepojęte moce mistyczne; bhūta-bhṛt – żywiciel wszystkich żywych istot; na – nigdy; ca – również; bhūta-sthaḥ – w manifestacji kosmicznej; mama – Moja; ātmā – Jaźń; bhūta-bhāvanaḥ – źródło wszelkich manifestacji.
A jednak wszystko, co jest stworzone, nie spoczywa we Mnie. Spójrz na Moją mistyczną wspaniałość! Chociaż Ja utrzymuję i żywię wszystkie żywe istoty, i chociaż jestem wszędzie, to jednak nie jestem częścią tej kosmicznej manifestacji, gdyż Ja Sam jestem źródłem stworzenia.
ZNACZENIE:
Pan mówi, że wszystko co istnieje spoczywa na Nim (mat-sthāni sarva-bhūtāni). Nie należy tego błędnie rozumieć. Pan nie jest bezpośrednio zaangażowany w utrzymywanie i zasilanie manifestacji kosmicznej. Czasami oglądamy wizerunek Atlasa trzymającego w swoich ramionach wielki glob ziemski. Wygląda on na bardzo zmęczonego trzymaniem tej ziemskiej planety. Takiego obrazu nie należy kojarzyć z Kṛṣṇą utrzymującym stworzony przez Siebie wszechświat. Mówi On, że chociaż wszystko spoczywa w Nim, to jednak jest On z dala od wszystkiego. Systemy planetarne unoszą się w przestrzeni i ta przestrzeń jest energią Najwyższego Pana. Lecz On Sam jest czymś odmiennym od tej przestrzeni. Jest On inaczej usytuowany. Dlatego Pan mówi: „Chociaż wszystko spoczywa w Mojej niezmierzonej energii, to jednak Ja, jako Najwyższa Osoba Boga, znajduję się z dala od wszystkiego”. Taka jest niezmierzona potęga Pana.
Wedyjski słownik Nirukti mówi yujyate ’nena durghaṭeṣu kāryeṣu: „Manifestując Swoje energie, Najwyższa Osoba Boga odbywa niepojęte, wspaniałe rozrywki”. Energie Jego są niezliczone, a samo Jego postanowienie jest faktem. W ten sposób należy rozumieć Osobę Boga. My możemy się nosić z zamiarem robienia czegoś, lecz może zaistnieć tak wiele przeszkód uniemożliwiających nam spełnienie naszego zamiaru. Ale jeśli Kṛṣṇa pragnie coś zrobić, jedynie przez Jego wolę wszystko odbywa się w tak doskonały sposób, że nie można nawet wyobrazić sobie w jaki sposób się to dzieje. Pan tłumaczy ten fakt: mimo iż utrzymuje On i zasila wszelkie materialne manifestacje, to jednak nie dotyka On tych manifestacji. Wszystko jest tworzone, utrzymywane i niszczone jedynie przez Jego najwyższą wolę. Nie ma różnicy pomiędzy Jego umysłem a Nim Samym (tak jak istnieje różnica pomiędzy nami a naszym obecnym umysłem materialnym), jako że jest On absolutnym duchem. Pan jest obecny we wszystkim jednocześnie. Jednak zwykły człowiek nie może zrozumieć, w jaki sposób jest On obecny również osobiście. Jest On różny od tej materialnej manifestacji, jednak wszystko spoczywa na Nim. Wytłumaczone to zostało tutaj jako yogam aiśvaram, siła mistyczna Najwyższej Osoby Boga.