TEXT 47

तात्पर्य: अर्जुनाला भगवंतांचे विश्वरूप पाहण्याची इच्छा होती म्हणून आपल्या भक्तावर, कृपा असल्यामुळे भगवंतांनी आपले ऐश्वर्यमय आणि तेजोमय रूप अर्जुनाला दाखविले. हे रूप सूर्याप्रमाणे तळपत होते आणि याची अनेक रूपे वेगाने बदलत होती. केवळ आपल्या मित्राची, अर्जुनाची इच्छापूर्ती करण्यासाठी भगवंतांनी हे रूप प्रकट केले. मानवीय कल्पनेच्या अतीत असणारे हे रूप श्रीकृष्णांनी आपल्या आत्म-योगाने (अंतरंगा शक्तीने) प्रकट केले. अर्जुनाव्यतिरिक्त पूर्वी कोणीच हे विराट रूप पाहिले नव्हते, परंतु अर्जुनाला विश्वरूप दाखविल्यामुळे, स्वर्गलोकातील आणि अंतरिक्षामध्ये असणा-या इतर लोकांतील भक्तगणांनाही हे रूप पाहता आले. त्यांनीही हे रूप पूर्वी पाहिले नव्हते; परंतु अर्जुनामुळे त्यांना सुद्धा हे रूप पाहता आले. दुस-या शब्दांत सांगावयाचे तर, कृष्णकृपेमुळे अर्जुनाला जे विश्वरूप पाहण्यास मिळाले ते भगवत्परंपरेतील सर्व भक्तांना पाहण्यास मिळाले. काहीजणांनी म्हटले आहे की, श्रीकृष्ण जेव्हा दुर्योधनाकडे शांततेच्या वाटाघाटी करण्यासाठी गेले होते तेव्हा हे रूप दुर्योधनाला सुद्धा दाखविण्यात आले. दुर्दैवाने दुर्योधनाने शांततेचा प्रस्ताव स्वीकारला नाही, परंतु त्या वेळी श्रीकृष्णांनी आपल्या विश्वरूपातील काही रूपे प्रकट केली. परंतु अर्जुनाला दाखविलेल्या विश्वरूपाहून ती रूपे निराळी होती, कारण या ठिकाणी स्पष्टपणे म्हटले आहे की, यापूर्वी कोणीच हे रूप पाहिले नव्हते.