TEKST 8
raso ’ham apsu kaunteya
prabhāsmi śaśi-sūryayoḥ
praṇavaḥ sarva-vedeṣu
śabdaḥ khe pauruṣaṁ nṛṣu
rasaḥ – smak; aham – Ja; apsu – w wodzie; kaunteya – O synu Kuntī; prabhā – światło; asmi – Ja jestem; śaśi-sūryayoḥ – księżyca i słońca; praṇavaḥ – trzy litery a-u-m; sarva – we wszystkim; vedeṣu – Vedy; śabdaḥ – wibracja dźwiękowa; khe – w eterze; pauruṣam – możliwość; nṛṣu – w człowieku.
Ja jestem smakiem wody, światłem słońca i księżyca, sylabą oṁ w mantrach wedyjskich; Ja jestem dźwiękiem w eterze i możliwością w człowieku, O synu Kuntī.
ZNACZENIE:
Werset ten tłumaczy, w jaki sposób Pan jest wszechprzenikający poprzez Swoje różnorodne materialne i duchowe energie. Początkowo można Go dostrzec poprzez Jego różne energie i w ten sposób jest On realizowany bezosobowo. Tak jak półbóg na słońcu jest osobą i dostrzegalny jest poprzez swoją wszechprzenikającą energię, blask słoneczny, podobnie Pan, mimo iż przebywający wiecznie w Swoim królestwie, dostrzegany jest poprzez Jego wszechprzenikające rozległe energie. Smak wody jest jej czynnym składnikiem. Nikt nie lubi pić wody morskiej, gdyż czysty smak wody zmieszany jest z solą. Smak wody zależy od jej czystości i ten czysty smak wody jest jedną z energii Pana. Impersonalista odczuwa obecność Pana w wodzie poprzez jej smak, a wielbiciel również chwali Pana za łaskawe dostarczanie smacznej wody dla ugaszenia ludzkiego pragnienia. Taki jest sposób na dostrzeganie Najwyższego. Praktycznie mówiąc, nie ma konfliktu między personalizmem a impersonalizmem. Kto zna Boga, ten wie, że koncepcja osobowa i bezosobowa są równocześnie obecne we wszystkim i nie ma żadnych sprzeczności. Dlatego Pan Caitanya ustanowił wzniosłą doktrynę: acintya-bheda and abheda-tattva – mówiącą o równoczesnej jedności i odmienności.
Światło słońca i księżyca oryginalnie emanuje z brahma-jyoti, bezosobowego blasku Pana. A praṇava, czyli oṁ-kāra, transcendentalny dźwięk występujący na początku wszystkich hymnów wedyjskich, jest zwrotem kierowanym do Najwyższego Pana. Ponieważ impersonaliści tak bardzo obawiają się nazywania Pana Kṛṣṇy Jego niezliczonymi imionami, wolą wibrować transcendentalny dźwięk oṁ-kāra. Ale nie zdają sobie sprawy z tego, że oṁ-kāra jest dźwiękową reprezentacją Kṛṣṇy. Panowanie świadomości Kṛṣṇy rozprzestrzenia się wszędzie – a kto ją zna, ten jest błogosławiony. Osoby nie znające Kṛṣṇy są pod wpływem iluzji. Zatem wiedza o Kṛṣṇie jest wyzwoleniem, a niewiedza o Nim – niewolą.