TEKST 4
mayā tatam idaṁ sarvaṁ
jagad avyakta-mūrtinā
mat-sthāni sarva-bhūtāni
na cāhaṁ teṣv avasthitaḥ
mayā – przeze Mnie; tatam – przeniknął; idam – ta; sarvam – cała; jagat – manifestacja kosmiczna; avyakta-mūrtinā – przez niezamanifestowaną formę; mat-sthāni – we Mnie; sarva-bhūtāni – wszystkie żywe istoty; na – nie; ca – również; aham – Ja; teṣu – w nich; avasthitaḥ – usytuowany.
W Swojej niezamanifestowanej formie przenikam cały wszechświat. Wszystkie istoty są we Mnie, lecz Ja nie jestem w nich.
ZNACZENIE:
Najwyższa Osoba Boga nie może zostać postrzeżony przez „wulgarne” zmysły materialne. Jest powiedziane:
ataḥ śrī-kṛṣṇa-nāmādi
na bhaved grāhyam indriyaiḥ
sevonmukhe hi jihvādau
svayam eva sphuraty adaḥ
(Bhakti-rasāmṛta-sindhu 1.2.234)
Imienia Pana Śrī Kṛṣṇy, Jego sławy, rozrywek itd. nie można poznać materialnymi zmysłami. Objawia się On tylko temu, kto zaangażowany jest w czystą służbę oddania pod właściwym kierownictwem. Brahma-saṁhitā (5.38) mówi: premāñjana-cchurita-bhakti-vilocanena santaḥ sadaiva hṛdayeṣu vilokayanti: tylko ten może zawsze oglądać Najwyższą Osobę Boga, Govindę, wewnątrz i na zewnątrz siebie, kto rozwinął transcendentalną miłość do Niego. A więc nie jest On widoczny dla ogółu ludzi. Oznajmiono tutaj, że mimo iż jest On wszechprzenikający, wszędzie obecny, to jednak nie można Go dostrzec zmysłami materialnymi. Tutaj wskazują na to słowa avyakta-mūrtinā. W rzeczywistości jednak, chociaż my nie widzimy Jego, wszystko spoczywa w Nim. Jak dyskutowaliśmy o tym w Rozdziale Siódmym, cała natura kosmiczna jest jedynie kombinacją Jego dwóch energii – wyższej energii duchowej i niższej energii materialnej. Tak jak blask słoneczny rozprzestrzeniony jest w całym wszechświecie, tak energia Boga rozprzestrzeniona jest w całym stworzeniu i wszystko w niej spoczywa.
Jednakże nie należy wyciągać z tego wniosku, że skoro rozprzestrzenia się On wszędzie, to utracił Swoją egzystencję osobową. Aby wykazać błędność takich twierdzeń, Pan mówi: „Jestem wszędzie i wszystko jest we Mnie, ale jednak jestem z dala od wszystkiego”. Na przykład król stoi na czele rządu, który jest jedynie manifestacją mocy królewskiej. Różne departamenty w rządzie nie są niczym innym jak mocą króla i każdy departament opiera się na sile królewskiej. Jednak nie można spodziewać się osobistej obecności króla w każdym departamencie. Jest to wulgarny przykład. Podobnie, podstawą wszelkich manifestacji, które obserwujemy, i wszystkiego co istnieje – zarówno w świecie duchowym jak i materialnym – jest energia Najwyższej Osoby Boga. Stworzenie powstaje przez dyfuzję Jego różnych energii i, jak oznajmia Bhagavad-gītā, viṣṭabhyāham idaṁ kṛtsnam: jest On wszędzie obecny poprzez Swoją osobistą reprezentację, dyfuzję Jego różnych energii.