TEKST 56
duḥkheṣv anudvigna-manāḥ
sukheṣu vigata-spṛhaḥ
vīta-rāga-bhaya-krodhaḥ
sthita-dhīr munir ucyate
duḥkheṣu – w nieszczęściach trojakiego rodzaju; anudvigna-manāḥ – nie będąc poruszonym w umyśle; sukheṣu – w szczęściu; vigata-spṛhaḥ – nie będąc zainteresowanym; vīta – wolny od; rāga – przywiązanie; bhaya – strach; krodhaḥ – i złość; sthita-dhīḥ – którego umysł jest zrównoważony; muniḥ – mędrzec; ucyate – jest nazywany.
Czyj umysł pozostaje niewzruszony nawet wobec trzech rodzajów nieszczęść, kto nie unosi się szczęściem i kto jest wolny od przywiązań, strachu i złości, ten nazywany jest mędrcem o zrównoważonym umyśle.
ZNACZENIE:
Słowo muni oznacza tego, kto rozmaicie pobudza swój umysł do różnego rodzaju spekulacji, nie dochodząc do rzeczywistych wniosków. Mówi się, że każdy muni ma inny punkt widzenia, i jeśli jakiś muni nie różni się od innego muniego, nie może być on nazywany munim w ścisłym tego słowa znaczeniu. Nāsāv ṛṣir yasya mataṁ na bhinnam (Mahābhārata, Vana-parva 313.117). Ale sthita-dhīr muni, wymieniony tutaj przez Pana, różny jest od zwykłego muniego. Sthita-dhīr muni jest zawsze świadomy Kṛṣṇy, gdyż wyczerpał on już całe swoje zainteresowanie twórczą spekulacją. Jest on nazywany praśānta-niḥśeṣa-mano-rathāntara (Stotra-ratna 43), czyli tym, kto przeszedł przez etap spekulacji umysłowych i doszedł do wniosku, że Pan Śrī Kṛṣṇa, czyli Vāsudeva, jest wszystkim (vāsudevaḥ sarvam iti sa mahātmā su-durlabhaḥ). Jest on nazywany munim o zrównoważonym umyśle. Taka całkowicie świadoma Kṛṣṇy osoba nie jest już dłużej niepokojona przez ataki trzech rodzajów nieszczęść. Wszelkie nieszczęścia przyjmuje ona jako łaskę Pana, uważając iż swoimi złymi czynami z przeszłości zasłużyła na o wiele większe kłopoty. Rozumie ona, że jej kłopoty zostały, dzięki łasce Pana, zmniejszone do minimum. Łasce Pana przypisuje również spotykające ją szczęście, uważając, że sama nie zasłużyła na nie. Zdaje sobie sprawę z tego, że tylko dzięki Panu znajduje się w tak pomyślnych warunkach pozwalających jej na lepsze pełnienie służby dla Niego. W pełnieniu służby oddania jest zawsze śmiała, aktywna, wolna od wszelkich przywiązań i awersji. Przywiązanie oznacza przyjmowanie rzeczy dla zadowalania własnych zmysłów, a awersja jest brakiem takiego zmysłowego przywiązania. Kto jednak jest niewzruszony w świadomości Kṛṣṇy, ten wolny jest zarówno od takiego przywiązania, jak i od awersji, ponieważ całe swoje życie poświęca służbie dla Pana. Dlatego nigdy nie popada w złość, nawet jeśli jego próby nie kończą się pomyślnie. Osoba świadoma Kṛṣṇy jest zawsze wytrwała w swojej determinacji.