TEKST 47

ZNACZENIE:
 
Znaczące jest tutaj słowo bhajate. Bhajate ma swój rdzeń w czasowniku bhaj, którego używa się, kiedy istnieje potrzeba służenia. Angielskie słowo „czcić” (worship) nie może być używane w tym samym znaczeniu co słowo bhaj. „Czcić” znaczy wielbić albo okazywać szacunek i honor osobie wartościowej. Ale służba z miłością i wiarą jest przeznaczona szczególnie dla Najwyższej Osoby Boga. Można nie oddawać czci osobie zasługującej na szacunek albo półbogowi i można być nazywanym nieuprzejmym, ale nie można uniknąć służby dla Boga, nie będąc całkowicie potępionym. Każda żywa istota jest integralną cząstką Najwyższej Osoby Boga, a zatem przeznaczeniem jej jest służenie Najwyższemu Panu, zgodnie z jej konstytucjonalną pozycją. Jeśli tego nie czyni, upada. Bhāgavatam (11.5.3) potwierdza to w następujący sposób:

„Każdy, kto nie pełni służby i lekceważy swoje obowiązki wobec Najwyższego Pana, który jest źródłem wszystkich żywych istot, ten z pewnością upadnie ze swojej konstytucjonalnej pozycji”.

Również w tym wersecie zostało użyte słowo bhajanti. Zatem bhajanti odnosi się jedynie do Najwyższego Pana, podczas gdy słowo „czcić” może odnosić się do półbogów oraz jakiejkolwiek żywej istoty. Słowo avajānanti, użyte w tym wersecie ze Śrīmad-Bhāgavatam, znajdujemy również w Bhagavad-gīcie. Avajānanti māṁ mūḍhāḥ: „Tylko głupcy i niegodziwcy wyśmiewają Najwyższą Osobę Boga, Pana Kṛṣṇę”. Głupcy tacy komentują również Bhagavad-gītę, nie mając podstawy służenia Panu. Wskutek tego nie potrafią zrozumieć właściwej różnicy pomiędzy słowem bhajanti a słowem „czcić”.

Bhakti-yoga jest kulminacją wszystkich rodzajów praktyk yogi. Wszystkie inne yogi są jedynie środkiem do osiągnięcia momentu bhakti w bhakti-yodze. Yoga właściwie znaczy bhakti-yoga; wszystkie inne yogi są posuwaniem się naprzód w kierunku przeznaczenia bhakti-yogi. Droga samorealizacji od karma-yogi do kulminacji w bhakti-yodze jest bardzo długa. Początkiem tej ścieżki jest karma-yoga wolna od działania dla zysku. Kiedy karma-yoga zwiększa się o wiedzę i wyrzeczenie, to etap ten nazywany jest jñāna-yogą. Kiedy jñāna-yoga powiększa się o medytację o Duszy Najwyższej w sercu – poprzez różne procesy fizyczne – i umysł skupiony jest na Nim, nazywa się to aṣṭāṅga-yogą. Kiedy ktoś natomiast przekracza aṣṭāṅga-yogę i dochodzi do istoty – Najwyższej Osoby Boga, Kṛṣṇy – nazywane jest to bhakti-yogą, i jest to kulminacją. W rzeczywistości bhakti-yoga jest ostatecznym celem, ale aby przeanalizować bhakti-yogę dokładnie, należy zrozumieć też inne yogi. Zatem yogīn, który czyni postęp znajduje się na prawdziwej ścieżce wiecznie dobrego losu. Ten natomiast, kto zatrzymuje się w jakimś określonym punkcie i nie robi dalszego postępu, nazywany jest odpowiednio: karma-yogīnem, jñāna-yogīnem albo dhyāna-yogīnem, rāja-yogīnem, haṭha-yogīnem itd. Jeśli ktoś jest wystarczająco szczęśliwy aby dojść do momentu bhakti-yogi, oznacza to, że przeszedł on już przez wszystkie inne praktyki yogi. Osiągnięcie świadomości Kṛṣṇy jest zatem najwyższym etapem yogi, podobnie jak mówiąc o Himālayach odnosimy to do najwyższych gór na świecie, z których najwyższy szczyt Mount Everest, uważany jest za punkt kulminacyjny.

Tylko przez wielkie szczęście ktoś dochodzi do świadomości Kṛṣṇy na ścieżce bhakti-yogi i jest on wtedy naprawdę dobrze usytuowany – stosownie do wedyjskich pouczeń. Idealny yogīn skupia swoją uwagę na Kṛṣṇie, który nazywany jest Śyāmasundarą. Jest On pięknego koloru chmury, a Jego lotosowa twarz jest promienna jak słońce. Szata Jego lśni od klejnotów, a ciało przystrojone jest girlandami kwiatów. Swoim wspaniałym blaskiem, nazywanym brahma-jyoti, oświetla On wszystkie strony świata. Inkarnuje w różnych formach, takich jak: Rāma, Nṛsiṁha, Varāha i Kṛṣṇa, Najwyższa Osoba Boga, i pojawia się jak ludzka istota jako syn matki Yaśody – znany jako Kṛṣṇa, Govinda i Vāsudeva. Jest On doskonałym dzieckiem, mężem, przyjacielem i panem – i pełen jest wszelkich mocy i transcendentalnych jakości. Kto jest w pełni świadomy tych cech Pana, ten jest nazywany doskonałym yoginem.

Taki stan najwyższej doskonałości w yodze można osiągnąć tylko poprzez bhakti-yogę, jak potwierdza to cała literatura wedyjska:

„Tylko tym wielkim duszom, które mają mocną wiarę w Pana i mistrza duchowego, zostaje automatycznie wyjawione znaczenie całej literatury wedyjskiej”. (Śvetāśvatara Upaniṣad 6.23)

Bhaktir asya bhajanaṁ tad ihāmutropādhi-nairāsyenāmuṣmin manaḥ-kalpanam, etad eva naiṣkarmyam. „Bhakti znaczy służba oddania dla Pana, która wolna jest od pragnienia korzyści materialnych, czy to w tym życiu, czy w następnym. Będąc wolnym od takich skłonności, należy całkowicie pogrążyć umysł w Najwyższym. Taki jest cel naiṣkarmya.” (Gopāla-tāpanī Upaniṣad 1.15)

Są to niektóre ze sposobów pełnienia bhakti, czyli świadomości Kṛṣṇy, najwyższego stanu doskonałości w systemie yogi.