TEKST 16
catur-vidhā bhajante māṁ
janāḥ su-kṛtino ’rjuna
ārto jijñāsur arthārthī
jñānī ca bharatarṣabha
catuḥ-vidhāḥ – cztery rodzaje; bhajante – pełnią służbę; mām – dla Mnie; janāḥ – osoby; su-kṛtinaḥ – pobożni; arjuna – O Arjuno; ārtaḥ – strapieni; jijñāsuḥ – dociekający; artha-arthī – pragnący materialnych korzyści; jñānī – ten, kto zna prawdziwą postać rzeczy; ca – również; bharata-ṛṣabha – O wielki pomiędzy potomkami Bharaty.
O najlepszy spośród Bhāratów, cztery rodzaje pobożnych ludzi podejmuje służbę oddania dla Mnie: strapieni, pragnący bogactw, ciekawi i ci, którzy poszukują wiedzy o Absolucie.
ZNACZENIE:
W przeciwieństwie do złoczyńców, ci, którzy są zwolennikami regulujących zasad pism świętych, nazywani są sukṛtinaḥ (czyli posłusznymi wobec nakazów pism świętych, praw moralnych i społecznych), i są oni więcej lub mniej oddani Najwyższemu Panu. Osoby takie można podzielić na cztery grupy: do pierwszej można zaliczyć tych, którzy czasami znajdują się w niedoli: do drugiej – potrzebujących pieniędzy; do trzeciej – tych, którzy czasami są ciekawi; a do czwartej – osoby poszukujące czasami wiedzy o Prawdzie Absolutnej. Przychodzą oni do Najwyższego Pana, aby pełnić służbę oddania dla różnych celów. Nie są to czyści wielbiciele, ponieważ w zamian za służbę oddania oczekują oni spełnienia swoich pragnień. Czysta służba oddania wolna jest od wszelkich aspiracji i pragnienia korzyści materialnej. Bhakti-rasāmṛta-sindhu (1.1.11) definiuje czyste oddanie w ten sposób:
anyābhilāṣitā-śūnyaṁ
jñāna-karmādy-anāvṛtam
ānukūlyena kṛṣṇānu-
śīlanaṁ bhaktir uttamā
„Transcendentalną służbę miłości dla Najwyższego Pana należy pełnić z pełną życzliwością, bez pragnienia materialnej korzyści i roszczenia sobie prawa do owoców swojej pracy oraz bez filozoficznych spekulacji. Taka służba nazywa się czystą służbą oddania”.
Te cztery rodzaje ludzi przychodzą do Najwyższego Pana, by pełnić służbę oddania, a gdy – poprzez obcowanie z czystymi wielbicielami – zostają oczyszczeni, wtedy również zostają czystymi wielbicielami. Jednak dla niegodziwców służba oddania jest czymś bardzo trudnym, jako że są oni z natury egoistyczni, nie kierują się żadnymi zasadami i nie mają żadnego duchowego celu. Ale zdarza się niekiedy, że niektórzy z nich, jeśli przypadkowo mają styczność z czystym wielbicielem, również stają się czystymi wielbicielami.
Osoby zajęte pracą dla zysku przychodzą do Pana, kiedy dotknięte zostaną materialną niedolą, i przebywając w tym czasie z czystymi wielbicielami, również stają się, w tej samej niedoli, wielbicielami Pana. Ci, którzy są sfrustrowani, również czasami przychodzą, aby obcować z czystymi wielbicielami, i zaczyna ciekawić ich wiedza o Bogu. Podobnie jak w przypadku filozofów, którzy po bezowocnych poszukiwaniach rozczarowują się do każdej dziedziny wiedzy, i chcąc dowiedzieć się czegoś o Bogu, przychodzą do Najwyższego Pana, aby pełnić służbę oddania. W ten sposób dzięki łasce Najwyższego Pana i Jego czystego wielbiciela, przekraczają wiedzę o bezosobowym Brahmanie i zlokalizowanej Paramātmie. Na ogół, kiedy strapieni, ciekawscy, poszukujący wiedzy i ci, którzy potrzebują pieniędzy, uwolnią się od materialnych pragnień, i kiedy w pełni zrozumieją, że materialne wyrzeczenie nie ma nic wspólnego z postępem duchowym, wtedy zostają czystymi wielbicielami. Do momentu, kiedy nie osiągną tego oczyszczonego stanu, wielbiciele w transcendentalnej służbie Pana skalani są pracą dla zysku i poszukiwaniem świeckiej wiedzy itd. Aby więc osiągnąć czyste oddanie, należy przekroczyć wszystkie tego typu pragnienia.