TEKST 19
bahūnāṁ janmanām ante
jñānavān māṁ prapadyate
vāsudevaḥ sarvam iti
sa mahātmā su-durlabhaḥ
bahūnām – wielu; janmanām – powtarzających się narodzinach i śmierci; ante – po; jñāna-vān – posiadający pełną wiedzę; mām – Mnie; prapadyate – podporządkowuje się; vāsudevaḥ – Osoba Boga, Kṛṣṇa; sarvam – wszystko; iti – w ten sposób; saḥ – ta; mahā-ātmā – wielka dusza; su-durlabhaḥ – bardzo rzadko spotykana.
Po wielu narodzinach i śmierciach, ten, kto posiadł prawdziwą wiedzę, podporządkowuje się Mnie, znając Mnie jako przyczynę wszystkich przyczyn i wszystkiego, co jest. Taka wielka dusza jest czymś bardzo rzadkim.
ZNACZENIE:
Dopiero po wielu, wielu żywotach, podejmując służbę oddania albo pełniąc jakieś transcendentalne rytuały, żywa istota może osiągnąć prawdziwe zrozumienie, iż ostatecznym celem realizacji duchowej jest Najwyższa Osoba Boga. Osoba znajdująca się na początkowym etapie realizacji duchowej, kiedy to próbuje uwolnić się od przywiązań materialnych, ma pewne skłonności do impersonalizmu. Kiedy jednak uczyni postęp, zaczyna wtedy rozumieć, że życie duchowe jest aktywne, i że aktywność ta składa się na służbę oddania. Kiedy to sobie uświadamia, przywiązuje się do Najwyższej Osoby Boga i podporządkowuje się Mu. Wtedy jest w stanie zrozumieć, że miłosierdzie Pana Śrī Kṛṣṇy jest wszystkim, że On jest przyczyną wszystkich przyczyn, a ta materialna manifestacja nie jest niezależna od Niego. Zdaje ona sobie z tego sprawę, iż ten materialny świat jest wypaczonym odbiciem różnorodności duchowej i dostrzega związek wszystkiego z Najwyższym Panem Kṛṣṇą. Więc wszystko o czym myśli odnosi do Vāsudevy, czyli Śrī Kṛṣṇy. Taka uniwersalna wizja Vāsudevy przyspiesza jej podporządkowanie się Najwyższemu Panu, Śrī Kṛṣṇie, który staje się dla niej najwyższym celem. Tak podporządkowane, wielkie dusze są czymś bardzo rzadkim.
Werset ten został wspaniale wytłumaczony w Trzecim Rozdziale (wersety 14 i 15) w Śvetāśvatara Upaniṣad:
sahasra-śīrṣā puruṣaḥ
sahasrākṣaḥ sahasra-pāt
sa bhūmiṁ viśvato vṛtvā-
tyātiṣṭhad daśāṅgulam
puruṣa evedaṁ sarvaṁ
yad bhūtaṁ yac ca bhavyam
utāmṛtatvasyeśāno
yad annenātirohati
„Pan Viṣṇu posiada tysiące głów, tysiące oczu i tysiące stóp. Obejmując cały wszechświat, rozszerza się On jeszcze poza nim na rozpiętość dziesięciu palców. W rzeczywistości jest On całym wszechświatem. Jest On wszystkim co było i wszystkim co będzie. Jest On Panem nieśmiertelności i wszystkiego co żywi się pokarmem”. W Chāndogya Upaniṣad (5.1.15) jest powiedziane, na vai vāco na cakṣūṁṣi na śrotrāṇi na manāṁsīty ācakṣate prāṇa iti evācakṣate prāṇo hy evaitāni sarvāṇi bhavanti: „Głównym czynnikiem w ciele żywej istoty nie jest ani moc mówienia, ani moc widzenia, ani moc słuchania, ani też moc myślenia. Centrum wszystkich czynności jest życie”. Podobnie, pierwszą i główną istotą wszystkiego jest Pan Vāsudeva, czyli Osoba Boga, Pan Śrī Kṛṣṇa. Ciało to posiada moc mówienia, widzenia, słuchania, zdolność myślenia itd., ale jego czynności nie mają żadnego znaczenia, jeśli nie mają one żadnego związku z Najwyższym Panem. Ponieważ Vāsudeva jest wszechprzenikający i wszystko jest Vāsudevą, wielbiciel podporządkowuje się Mu z pełną wiedzą (zob. Bhagavad-gītā 7.17 i 11.40).