TEKST 4
sāṅkhya-yogau pṛthag bālāḥ
pravadanti na paṇḍitāḥ
ekam apy āsthitaḥ samyag
ubhayor vindate phalam
sāṅkhya – analityczne studia nad tym materialnym światem; yogau – praca w służbie oddania; pṛthak – różny; bālāḥ – mniej inteligentni; pravadanti – mówią; na – nigdy; paṇḍitāḥ – uczeni; ekam – w jednej; api – nawet; āsthitaḥ – będąc usytuowanym; samyak – całkowity; ubhayoḥ – obu; vindate – korzysta; phalam – rezultat.
Tylko nie posiadający wiedzy uważają, że służba oddania [karma-yoga] jest czymś różnym od analitycznych studiów nad tym materialnym światem [Sāṅkhya]. Prawdziwie uczeni mówią, że ten, kto poważnie potraktuje jedną z tych ścieżek, osiąga rezultaty obu.
ZNACZENIE:
Celem analitycznych studiów nad tym światem materialnym jest znalezienie duszy egzystencji. Duszą świata materialnego jest Viṣṇu, czyli Dusza Najwyższa. Służba oddania dla Pana pociąga za sobą służbę dla Duszy Najwyższej. Jeden proces polega na odnalezieniu korzeni drzewa, a drugi – na podlaniu tych korzeni. Prawdziwy student filozofii Sāṅkhya znajduje korzeń tego materialnego świata – Viṣṇu, i potem, posiadłszy doskonałą wiedzę, angażuje się w służbę dla Pana. Dlatego zasadniczo nie ma różnicy pomiędzy tymi dwoma drogami, gdyż celem obu jest Viṣṇu. Ci, którzy nie znają ostatecznego celu, mówią, że cel Sāṅkhyi i karma-yogi nie jest tym samym celem, ale prawdziwie uczony wie, jaki jest wspólny cel tych różnych procesów.