TEKST 15
sarvendriya-guṇābhāsaṁ
sarvendriya-vivarjitam
asaktaṁ sarva-bhṛc caiva
nirguṇaṁ guṇa-bhoktṛ ca
sarva – wszystkich; indriya – zmysłów; guṇa – jakości; ābhāsam – pierwotne źródło; sarva – wszystkie; indriya – zmysły; vivarjitam – będące bez; asaktam – przywiązania; sarva-bhṛt – utrzymujący każdego; ca – również; eva – na pewno; nirguṇam – bez cech materialnych; guṇa-bhoktṛ – pan guṇ; ca – również.
Będąc oryginalnym źródłem wszystkich zmysłów, Sam (Dusza Najwyższa) nie posiada zmysłów. Utrzymuje wszystkie żywe istoty, a mimo to wolny jest od przywiązania. Będąc ponad siłami natury materialnej, jest jednocześnie panem ich wszystkich (guṇ natury materialnej).
ZNACZENIE:
Najwyższy Pan, mimo iż jest źródłem wszystkich zmysłów żywych istot, Sam nie posiada zmysłów materialnych, takich jakie posiadają żywe istoty. W rzeczywistości dusze indywidualne mają zmysły duchowe, które w uwarunkowanym stanie życia przykryte są elementami materialnymi i dlatego czynności zmysłowe przejawiają się przez materię. Natomiast zmysły Najwyższego Pana nie są przykryte w ten sposób. Jego zmysły są transcendentalne i dlatego nazywane są nirguṇa. Guṇa oznacza siły natury materialnej, ale Jego zmysły nie są przykryte przez materię. Należy zrozumieć to, iż Jego zmysły nie są podobne od naszych. Chociaż On jest źródłem wszelkich naszych czynności zmysłowych, Jego zmysły są transcendentalne i nie są skażone materialnie. Wspaniale zostało to wytłumaczone w Śvetāśvatara Upaniṣad (3.19) w wersecie: apāṇi-pādo javano grahītā. Najwyższa Osoba Boga nie ma rąk skażonych materialnie, ale ma Swoje ręce, którymi przyjmuje wszystko cokolwiek jest Mu ofiarowane. Taka jest różnica pomiędzy duszą uwarunkowaną a Duszą Najwyższą. Nie ma On oczu materialnych, ale oczy posiada – w przeciwnym wypadku, jak mógłby widzieć? Widzi On wszystko: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Obecny jest On w sercu żywej istoty i wie, co zrobiliśmy w przeszłości, co robimy teraz i co oczekuje nas w przyszłości. Potwierdza to również Bhagavad-gītā: On zna wszystko, ale nikt nie zna Jego. Jest powiedziane, że Najwyższy Pan nie ma nóg takich, jakie my posiadamy, ale może On podróżować w przestrzeni, gdyż posiada nogi duchowe. Innymi słowy, Pan nie jest bezosobowy. Posiada On oczy, nogi, ręce i wszystko inne; a ponieważ my jesteśmy integralnymi cząstkami Najwyższego Pana, również to mamy. Ale Jego ręce, nogi, oczy i zmysły nie są zanieczyszczone przez materialną naturę.
Bhagavad-gītā również zapewnia, że kiedy Pan pojawia się, pojawia się takim, jakim jest naprawdę, dzięki Swojej wewnętrznej mocy. Nie jest On zanieczyszczony przez energię materialną, ponieważ jest On Panem energii materialnej. Literatura wedyjska informuje, iż całe Jego ciało jest duchowe. Ma On Swoją wieczną formę nazywaną sac-cid-ānanda-vigraha i jest pełen wszelkich bogactw i mocy. Jest właścicielem wszelkich bogactw i wszelkich energii. Jest On najbardziej inteligentny i posiada wszelką wiedzę. Są to niektóre z cech Najwyższej Osoby Boga. On utrzymuje wszystkie żywe istoty i jest świadkiem wszystkich ich czynów. Z literatury wedyjskiej możemy dowiedzieć się, że Najwyższy Pan jest zawsze transcendentalny. Mimo, iż nie widzimy Jego głowy, twarzy, rąk i nóg – On je posiada. Postać Pana będziemy mogli zobaczyć wtedy, kiedy wzniesiemy się do platformy transcendentalnej. Lecz teraz, kiedy nasze zmysły są zanieczyszczone materialnie, jest to niemożliwe. Dlatego impersonaliści, którzy nadal są zanieczyszczeni materialnie, nie mogą zrozumieć Osoby Boga.