TEKST 42
atha vā bahunaitena
kiṁ jñātena tavārjuna
viṣṭabhyāham idaṁ kṛtsnam
ekāṁśena sthito jagat
atha vā – albo; bahunā – wiele; etena – przez ten rodzaj; kim – co; jñātena – wiedząc; tava – twoje; arjuna – O Arjuno; viṣṭabhya – przenikając; aham – Ja; idam – to; kṛtsnam – całe; eka – przez jedną; aṁśena – część; sthitaḥ – jestem usytuowany; jagat – wszechświat.
Ale jakiż jest pożytek, Arjuno, z całej tej drobiazgowej wiedzy? Jedną cząstką Siebie przenikam i utrzymuję cały ten wszechświat.
ZNACZENIE:
Najwyższy Pan reprezentowany jest w całym wszechświecie materialnym przez przenikającą wszystko Duszę Najwyższą. Pan mówi tutaj Arjunie, że nie ma sensu rozmyślać, w jaki sposób rzeczy istnieją w swoich niezależnych wielkościach i mocach. Powinien on wiedzieć, iż wszystko istnieje dzięki temu, że Kṛṣṇa przenika to jako Dusza Najwyższa. Wszystko, począwszy od Brahmy, najpotężniejszej istoty, aż do najmniejszej mrówki, istnieje dzięki temu, że Pan przenika to wszystko i utrzymuje.
Istnieje pewna misja, która głosi, że kult półbogów wiedzie do Najwyższej Osoby Boga, czyli najwyższego celu. Jednakże tutaj, w Dziesiątym Rozdziale koncepcja ta jest całkowicie zanegowana. Aby całkowicie wykorzenić tę błędną koncepcję, Pan Kṛṣṇa informuje nas w tym rozdziale, iż nawet wielcy półbogowie jak Brahmā i Śiva reprezentują jedynie cząstkę bogactwa Najwyższego Pana. On jest źródłem wszystkiego, co istnieje i nikt nie może Go przewyższyć. Jest On asamaurdhva, co oznacza, iż nikt nie jest wyższy od Niego ani Jemu równy. Padma Purāṇa mówi, iż ten, kto uważa Najwyższego Pana Kṛṣṇę za równego półbogom – nawet jeśli są to Brahmā czy Śiva – od razu staje się ateistą. Jeśli jednak ktoś dokładnie studiuje różne opisy bogactw i ekspansje energii Kṛṣṇy, wtedy niewątpliwie może zrozumieć pozycję Pana Śrī Kṛṣṇy i umocnić swój umysł w wielbieniu Go bez żadnych odchyleń. Pan jest wszechprzenikający poprzez ekspansję Swojej cząstkowej reprezentacji, Duszy Najwyższej, która wchodzi we wszystko, co istnieje. Dlatego czyści wielbiciele koncentrują swoje umysły w świadomości Kṛṣṇy, pełniąc zawsze służbę oddania. W ten sposób zawsze znajdują się w pozycji transcendentalnej. Rozdział ten, w wersetach od ósmego do jedenastego, bardzo wyraźnie poleca służbę oddania i wielbienie Kṛṣṇy. Jest to droga czystej służby oddania. Rozdział ten także dokładnie wyjaśnia, w jaki sposób można osiągnąć najwyższą doskonałość, którą jest obcowanie z Najwyższą Osobą Boga. Śrīla Baladeva Vidyābhūṣaṇa, wielki ācārya w sukcesji uczniów pochodzącej od Kṛṣṇy, kończy swój komentarz do tego rozdziału, mówiąc:
yac-chakti-leśāt sūryādyā
bhavanty aty-ugra-tejasaḥ
yad-aṁśena dhṛtaṁ viśvaṁ
sa kṛṣṇo daśame ’rcyate
Nawet potężne słońce otrzymuje moc z potężnej energii Pana Kṛṣṇy, a cały świat utrzymywany jest przez częściową ekspansję Kṛṣṇy. Dlatego należy czcić Pana Śrī Kṛṣṇę.
W ten sposób Bhaktivedanta kończy objaśnienia do Dziesiątego Rozdziału Śrīmad Bhagavad-gīty, traktującego o Bogactwie Absolutu.